Koleje wąskotorowe na ziemiach polskich wybudowane w XIX wieku
lata 1853 - 1899
1. Górnośląskie Koleje Wąskotorowe
województwo:
śląskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1853
szerokość toru:
785 mm
największa łączna długość:
233 km
długość linii wykorzystywanych obecnie w ruchu pasażerskim:
21 km
niektóre zasadnicze odcinki:
Tarnowskie Góry - Bytom Karb - Chebzie - Nowy Bytom - Wirek
Bytom Karb - Rozbark - Siemianowice Śląskie - Bogucice - Janów
Bytom Karb - Biskupice Śląskie - Maciejów Śląski
Rozbark - Piekary Śląskie
Nowy Bytom - Zabrze Makoszowy - Maciejów Śląski
Tarnowskie Góry - Miasteczko Śląskie
normalnotorowe stacje styczne:
Bytom Karb
obecny status linii:
✅ rok 1994 - uruchomienie pociągów turystycznych
➗ rok 2001 - zakończenie przewozów towarowych i likwidacja wielu odcinków sieci
uwagi:
Sieć GKW jest najstarszym systemem wąskotorowym w Polsce i jednym z najstarszych na świecie.
Szerokość toru - 785 mm to jedyny taki przypadek wśród polskich kolei wąskotorowych.
W roku 1945 w skład Górnośląskiej KW włączono linię Gliwice Trynek - Racibórz.
Od roku 1994 pasażerskie pociągi turystyczne kursują na trasie Bytom Wąskotorowy - Tarnowskie Góry Wąskotorowe - Miasteczko Śląskie.
2. Bogatyńska Kolej Dojazdowa
województwo:
dolnośląskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1884
szerokość toru:
750 mm
największa łączna długość:
16 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
14 km
zasadnicze odcinki:
Sieniawka - Bogatynia - Markocice
Bogatynia - Turoszów
normalnotorowe stacje styczne:
Turoszów, Zittau (do roku 1945)
obecny status linii:
➗ rok 1961 - zawieszenie ruchu pasażerskiego
❌ rok 1964 - likwidacja linii
uwagi:
Siostrzaną połówką Bogatyńskiej KD jest funkcjonująca do dzisiaj słynna Schmalspurbahn Zittau - Kurort Oybin / Kurort Jonsdorf. Obie linie miały swój początek na wąskotorowej części stacji kolejowej w Zittau.
Odcinki graniczne Zittau Haltepunkt - Sieniawka oraz Markocice - Heřmanícé po II wojnie nie zostały uruchomione.
3. Opalenicka Kolej Dojazdowa
województwo:
wielkopolskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1886
szerokość toru:
750 mm
największa łączna długość:
81 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
53 km
zasadnicze odcinki:
Opalenica Wąskotorowa - Trzcianka Zachodnia - Lwówek
Nowy Tomyśl Wąskotorowy - Trzcianka Zachodnia - Duszniki Wielkopolskie
normalnotorowe stacje styczne:
Opalenica, Nowy Tomyśl
obecny status linii:
➗ rok 1995 - zawieszenie ruchu pasażerskiego
❌ rok 2006 - likwidacja ostatniego odcinka sieci
uwagi:
Opalenicka KD to najstarszy system kolei wąskotorowych w Wielkopolsce.
Głównym aspektem działalności kolei był przewóz buraków cukrowych i wysłodków.
4. Wilanowska Kolej Wąskotorowa
województwo:
mazowieckie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1891
szerokość toru:
800 mm przebudowana w roku 1936 na 1000 mm
największa łączna długość:
25 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
25 km
zasadniczy odcinek:
Warszawa Belweder - Konstancin - Piaseczno Przemysłowe
normalnotorowe stacje styczne:
Piaseczno Przemysłowe
obecny status linii:
❌ rok 1971 - likwidacja linii
uwagi:
W roku 1896 trakcję konną zastąpiono lokomotywami parowymi.
Można uznać że jest to pierwsza na ziemiach polskich kolej wąskotorowa której zasadniczą funkcją były przewozy pasażerskie - w tym konkretnym przypadku dowóz mieszkańców Warszawy do podmiejskich miejscowości letniskowych.
W roku 1936 kolejka wilanowska została włączona w skład Grójeckiej KD.
5. Żnińska Kolej Powiatowa
województwo:
kujawsko - pomorskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1894
szerokość toru:
600 mm
największa łączna długość:
79 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
41 km
zasadnicze odcinki:
Żnin Wąskotorowy - Biskupin - Szelejewo
Biskupin - Rogowo - Ośno Wąskotorowe
Żnin Wąskotorowy - Obiecanowo
normalnotorowe stacje styczne:
Żnin, Ośno
obecny status linii:
➗ rok 1962 - zawieszenie ruchu pasażerskiego
✅ rok 1972 - uruchomienie pociągów turystycznych
uwagi:
Od roku 1972 pasażerskie pociągi turystyczne kursują na trasie Żnin Wąskotorowy - Gąsawa.
ŻKP jest pierwszą (a tak to wynika z kontekstu historycznego) turystyczną kolejką wąskotorową w Polsce.
6. Wrocławska Kolej Dojazdowa
województwo:
dolnośląskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1894
szerokość toru:
750 mm
największa łączna długość:
103 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
103 km
zasadnicze odcinki:
Żmigród Wąskotorowy - Przedkowice - Milicz Wąskotorowy - Sulmierzyce
Wrocław Wąskotorowy - Trzebnica Gaj
Trzebnica Gaj - Prusice - Przedkowice
normalnotorowe stacje styczne:
Żmigród, Milicz
obecny status linii:
➗ rok 1991 - zawieszenie ruchu pasażerskiego
❌ rok 1995 - likwidacja ostatniego odcinka sieci Trzebnica Gaj - Prusice - Milicz Wąskotorowy
uwagi:
Chociaż była to dolnośląska kolejka wąskotorowa to jedna z jej stacji końcowych - Sulmierzyce znajdowała się w Wielkopolsce.
7. Gryficka Kolej Dojazdowa
(inna nazwa - Nadmorska Kolej Wąskotorowa)
województwo:
zachodniopomorskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1895
szerokość toru:
1000 mm
największa łączna długość:
300 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
254 km
niektóre zasadnicze odcinki:
Gryfice Wąskotorowe - Tąpadły - Trzebiatów Wąskotorowy
Gryfice Wąskotorowe - Popiele - Trzęsacz - Niechorze - Trzebiatów Wąskotorowy
Tąpadły - Skrzydłowo - Gościno - Kołobrzeg Wąskotorowy
Popiele - Golczewo - Stepnica
niektóre normalnotorowe stacje styczne:
Gryfice, Trzebiatów, Karlino
obecny status linii:
➗ rok 1995 - zakończenie przewozów towarowych i likwidacja wielu odcinków sieci
✅ ruch pasażerski na Gryfickiej KD jest prowadzony w sposób ciągły
uwagi:
Na początku lat 90-tych jednolitą sieć pomorskich wąskotorówek podzielono na Gryficką KD, Koszalińską KD i Stargardzką KD.
Od roku 1994 pasażerskie pociągi turystyczne kursują na trasie Gryfice Wąskotorowe - Niechorze - Pogorzelica Gryficka.
W latach 2011 - 2013 przeprowadzono gruntowną modernizację odcinka Trzęsacz - Pogorzelica Gryficka. Jest to pierwszy tak kompleksowo przeprowadzony remont na kolejach wąskotorowych w Polsce.
8. Stargardzka Kolej Dojazdowa
województwo:
zachodniopomorskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1895
szerokość toru:
1000 mm
największa łączna długość:
173 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
155 km
zasadnicze odcinki:
Stargard Szczeciński Wąskotorowy - Stara Dąbrowa - Dobra Nowogardzkie - Mieszewo - Łobez
Mieszewo - Resko Północne
Stara Dąbrowa - Trąbki - Ińsko - Drawsko Pomorskie Wąskotorowe
normalnotorowe stacje styczne:
Stargard Szczeciński, Trąbki, Łobez
obecny status linii:
➗ rok 2001 - zakończenie przewozów pasażerskich i towarowych na ostatnim czynnym odcinku Stargard Szczeciński - Dobra Nowogardzkie
❌ rok 2014 - likwidacja linii
uwagi:
Na początku lat 90-tych jednolitą sieć pomorskich wąskotorówek podzielono na Gryficką KD, Koszalińską KD i Stargardzką KD.
9. Wyrzyska Kolej Powiatowa
województwo:
wielkopolskie, kujawsko - pomorskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1895
szerokość toru:
600 mm
największa łączna długość:
154 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
99 km
zasadnicze odcinki:
Białośliwie Wąskotorowe - Zakłady Przemysłowe - Czajcze - Wysoka
Czajcze - Łobżenica - Witosław
Zakłady Przemysłowe - Radzicz - Trzeciewnica - Nakło nad Notecią Wąskotorowe
normalnotorowe stacje styczne:
Białośliwie, Nakło nad Notecią, Witosław
obecny status linii:
➗ rok 1992 - zakończenie rozkładowego ruchu pasażerskiego przez PKP
➗ rok 1993 - zakończenie przewozów towarowych i likwidacja wschodniej połówki sieci
✅ ruch pasażerski na Wyrzyskiej KP jest prowadzony w sposób okazjonalny
uwagi:
Turystyczne przewozy pasażerskie odbywają się na trasie Białośliwie Wąskotorowe - Pobórka Wielka (6 km).
Odcinek kolejki dotąd istniejący to Białośliwie Wąskotorowe - Czajcze - Wysoka / Łobżenica.
W roku 1949 Wyrzyska KP i Bydgoska KP zostały połączone w jedną sieć pod nazwą Bydgoskie Koleje Dojazdowe.
10. Bydgoska Kolej Powiatowa
województwo:
kujawsko - pomorskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1895
szerokość toru:
600 mm
największa łączna długość:
129 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
75 km
zasadnicze odcinki:
Bydgoszcz Wąskotorowa - Smukała - Morzewiec - Koronowo Wąskotorowe
Smukała - Maksymilianowo Wąskotorowe - Gądecz
Morzewiec - Kasprowo - Trzeciewnica
Kasprowo - Wąwelno
normalnotorowe stacje styczne:
Koronowo, Maksymilianowo
obecny status linii:
➗ rok 1991 - zakończenie przewozów pasażerskich na ostatnim czynnym odcinku Morzewiec - Nakło nad Notecią
➗ rok 1994 - zakończenie przewozów towarowych
❌ rok 2000 - likwidacja linii
uwagi:
W roku 1949 Wyrzyska KP i Bydgoska KP zostały połączone w jedną sieć pod nazwą Bydgoskie Koleje Dojazdowe.
Kratownicowy most kolejki nad Brdą w okolicach Koronowa (120 m długości, 18 m nad lustrem wody) jest obecnie cząścią ścieżki rowerowej.
11. Gnieźnieńska Kolej Powiatowa
(inna nazwa - Witkowska Kolej Powiatowa)
województwo:
wielkopolskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1897
szerokość toru:
600 mm przebudowana w 1957 roku na 750 mm
największa łączna długość:
72 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
58 km
zasadnicze odcinki:
Gniezno Wąskotorowe - Niechanowo - Powidz - Anastazewo
Niechanowo - Mielżyn
normalnotorowe stacje styczne:
Gniezno
obecny status linii:
➗ rok 1989 - zakończenie przewozów pasażerskich na ostatnim czynnym odcinku Gniezno Wąskotorowe - Niechanowo - Powidz
➗ rok 2008 - zakończenie przewozów towarowych i częściowy demontaż linii
✅ rok 2019 - reaktywacja pasażerskiego ruchu turystycznego na odcinku Gniezno Wąskotorowe - Jelonek (4 km).
uwagi:
W roku 1949 Gnieźnieńska KP i Wrzesińska KP zostały połączone w jedną sieć pod nazwą Wrzesińsko - Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa. Całość w roku 1959 weszła w skład Kujawskich KD, utworzonych razem z Sompolińską KD i Krśniewicką KD. Powstała w ten sposób najdłuższa sieć kolei wąskotorowych w Polsce o długości 615 km funkcjonująca na terenie trzech województw: wielkopolskiego, łódzkiego i kujawsko - pomorskiego.
Odcinek kolejki dotąd istniejący ale częściowo nieprzejezdny to Gniezno Wąskotorowe - Powidz.
12. Koszalińska Kolej Dojazdowa
województwo:
zachodniopomorskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1897
szerokość toru:
750 mm odbudowana w latach 1948 - 1952 jako 1000 mm
największa łączna długość:
180 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
92 km
zasadnicze odcinki:
Koszalin Wąskotorowy - Świetlino - Bobolice Wąskotorowe
Świetlino - Białogard Wąskotorowy
normalnotorowe stacje styczne:
Koszalin, Białogard, Bobolice (do roku 1945)
obecny status linii:
➗ rok 1984 - początek demontażu fragmentów sieci
➗ rok 2001 - zakończenie przewozów pasażerskich na ostatnim czynnym odcinku Koszalin Wąskotorowy - Manowo
✅ rok 2016 - reaktywacja pasażerskiego ruchu turystycznego na odcinku Koszalin Wąskotorowy - Manowo - Rosnowo (20 km)
uwagi:
Koszalińska KP w roku 1945 przestała istnieć - torowiska i tabor został zrabowany przez Armię Sowiecką i wywieziony do ZSRS. Częściowa odbudowa linii i jej włączenie do systemu Pomorskich KD nastąpiło w latach 1948 - 1952.
Na początku lat 90-tych jednolitą sieć pomorskich wąskotorówek podzielono na Gryficką KD, Koszalińską KD i Stargardzką KD.
W roku 2000 odcinek kolejki Koszalin Wąskotorowy - Świetlino został wpisany do rejestru zabytków. Odcinek ten istnieje ale jest częściowo nieprzejezdny.
13. Święciańska Kolej Wąskotorowa
województwo:
wileńskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1897
szerokość toru:
750 mm
największa łączna długość:
84 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
72 km
zasadnicze odcinki:
Nowe Święciany Wąskotorowe - Kołtyniany
Nowe Święciany Wąskotorowe - Święciany - Łyntupy Wąskotorowe - Narocz
normalnotorowe stacje styczne:
Nowe Święciany, Łyntupy
obecny status linii:
❌ likwidacja linii po roku 1945 - w miarę dokładna data nieznana
uwagi:
Po roku 1944 linia znalazła się na terytorium ZSRS.
14. Bieszczadzka Kolej Leśna
województwo:
podkarpackie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1898
szerokość toru:
760 mm przebudowana w latach II wojny światowej na 750 mm
największa łączna długość:
75 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
63 km
zasadnicze odcinki:
Nowy Łupków - Smolnik - Cisna - Wetlina
Rzepedź - Smolnik
normalnotorowe stacje styczne:
Nowy Łupków
obecny status linii:
➗ rok 1991 - zawieszenie rozkładowych przewozów pasażerskich przez PKP
➗ rok 1994 - wyłączenie kolejki z eksploatacji i groźba jej fizycznej likwidacji
✅ rok 1999 - reaktywacja pasażerskiego ruchu turystycznego na odcinku Smolnik - Majdan - Przysłup (33 km)
uwagi:
W roku 1992 część układu komunikacyjnego, infrastruktury i taboru kolejki została wpisana do rejestru zabytków.
Jest to najwyżej położona linia wąskotorowa w obecnych granicach Polski.
15. Wrzesińska Kolej Powiatowa
województwo:
wielkopolskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1898
szerokość toru:
600 mm przebudowana w 1957 roku na 750 mm
największa łączna długość:
41 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
24 km
zasadnicze odcinki:
Września Wąskotorowa - Pyzdry
Września Wąskotorowa - Kleparz
normalnotorowe stacje styczne:
Września
obecny status linii:
➗ rok 1976 - zakończenie przewozów pasażerskich
❌ rok 1984 - likwidacja linii
uwagi:
W roku 1949 Gnieźnieńska KP i Wrzesińska KP zostały połączone w jedną sieć pod nazwą Wrzesińsko - Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa. Całość w roku 1959 weszła w skład Kujawskich Kolei Dojazdowych.
16. Kętrzyńska Kolej Dojazdowa
województwo:
warmińsko - mazurskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1898
szerokość toru:
750 mm
największa łączna długość po II wojnie światowej:
52 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
52 km
zasadnicze odcinki po II wojnie światowej:
Kętrzyn Wąskotorowy - Sławkowo - Mrągowo Wąskotorowe
Sławkowo - Ryn
normalnotorowe stacje styczne:
Kętrzyn, Mrągowo
obecny status linii:
➗ rok 1971 - zakończenie przewozów pasażerskich i towarowych
❌ rok 1973 - likwidacja linii
uwagi:
Kętrzyńska KD w roku 1945 przestała istnieć - torowiska i tabor został zrabowany przez Armię Sowiecką i wywieziony do ZSRS. Reaktywacja południowej części linii nastąpiła w latach 1948 - 1949. Część północna w kierunku Barcian nie została odbudowana.
Głównym towarowym klientem kolejki w czasach PRL była cukrownia w Kętrzynie.
17. Grójecka Kolej Dojazdowa
(inna nazwa - Piaseczyńska Kolej Wąskotorowa)
województwo:
mazowieckie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1898
szerokość toru:
1000 mm
największa łączna długość:
118 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
101 km
zasadnicze odcinki:
Warszawa Mokotów - Piaseczno
Piaseczno Miasto - Góra Kalwaria Wąskotorowa
Piaseczno Miasto - Grójec - Nowe Miasto nad Pilicą
normalnotorowe stacje styczne:
Piaseczno Przemysłowe
obecny status linii:
➗ rok 1991 - zakończenie przewozów pasażerskich na ostatnim czynnym odcinku Piaseczno Miasto - Grójec
➗ rok 1996 - likwidacja przewozów towarowych
✅ rok 2002 - reaktywacja pasażerskiego ruchu turystycznego na odcinku Piaseczno Miasto - Tarczyn Wąskotorowy (14 km).
uwagi:
W 2001 roku linia została przekazana przez PKP Starostwu Powiatowemu w Piasecznie.
Odcinek kolejki dotąd istniejący ale częściowo nieprzejezdny to Piaseczno Miasto - Grójec.
18. Żuławska Kolej Dojazdowa
województwo:
pomorskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1898
szerokość toru:
750 mm
największa łączna długość:
276 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
147 km
zasadnicze odcinki:
Nowy Dwór Gdański Wąskotorowy - Stegna Gdańska - Prawy Brzeg Wisły / Sztutowo
Lisewo Wąskotorowe - Malbork Kałdowo - Lipinka Gdańska - Nowy Dwór Gdański Wąskotorowy
Lisewo Wąskotorowe - Lichnowy - Jeziernik - Nowy Dwór Gdański Wąskotorowy
Lichnowy - Nowy Staw Wąskotorowy - Lipinka Gdańska
normalnotorowe stacje styczne:
Malbork Kałdowo, Nowy Staw, Nowy Dwór Gdański
obecny status linii:
➗ rok 1988 - początek demontażu fragmentów sieci
➗ rok 1996 - zakończenie przewozów towarowych i rozkładowych pasażerskich
✅ rok 2003 - reaktywacja pasażerskiego ruchu turystycznego na odcinku Nowy Dwór Gdański Wąskotorowy - Stegna Gdańska - Prawy Brzeg Wisły / Sztutowo (30 km)
✅ rok 2012 - udrożnienie odcinka Nowy Dwór Gdański Wąskotorowy - Nowy Dwór Gdański Cmentarz (1 km)
uwagi:
Pierwsza kolejka wąskotorowa o trakcji konnej powstała na prawym brzegu Wisły w roku 1886 na potrzeby cukrowni w Nowym Stawie.
Na skutek zalania Żuław przez wycofujących się Niemców po zakończeniu II wojny światowej pod wodą znalazła się ponad połowa sieci Żuławskiej KD.
Od roku 1905 istniała przeprawa promowa na Wiśle łącząca Gdańską KD i Żuławską KD - historyczne punkty bazowe to
Prawy Brzeg Wisły
i
Lewy Brzeg Wisły
. Z uwagi na katastrofalny stan techniczny promu "Świbno" (przed II wojną "Schiewenhorst II") w roku 1956 została ona zlikwidowana.
W Rybinie Gdańskiej nad Szkarpawą znajduje się jedyny na polskiej sieci kolejowej most obrotowy.
Od roku 2006 operatorem kolejki jest Stowarzyszenie Żuławskiej Kolei Dojazdowej.
19. Kolej wąskotorowa Gliwice - Rudy - Racibórz
województwo:
śląskie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1899
szerokość toru:
785 mm
największa łączna długość:
51 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
43 km
zasadniczy odcinkek:
Gliwice Wąskotorowe - Rudy - Markowice Raciborskie Wąskotorowe
normalnotorowe stacje styczne:
Markowice Raciborskie
obecny status linii:
➗ rok 1991 - zakończenie przewozów pasażerskich na ostatnim czynnym odcinku Gliwice Trynek - Rudy
❌ rok 2002 - likwidacja odcinka Gliwice Trynek - Stanice
✅ rok 2005 - reaktywacja pasażerskiego ruchu turystycznego na odcinku Stanice - Rudy (4 km).
uwagi:
W roku 1945 linię włączono w skład Górnośląskich KW.
W roku 1993 odcinek Gliwice - Rudy został wpisany do rejestru zabytków. Nie zakończyło to jednak dewastacji linii.
Z całej trasy obecnie jest czynny odcinek Stanice - Rudy - Rybnik Stodoły (7 km).
20. Radzymińska Kolej Dojazdowa
(inna nazwa - Marecka Kolej Wąskotorowa)
województwo:
mazowieckie
oddanie do użytku pierwszego fragmentu linii:
rok 1899
szerokość toru:
800 mm przebudowana w roku 1951 na 750 mm
największa łączna długość:
21 km
długość linii wykorzystywanych w ruchu pasażerskim:
21 km
zasadniczy odcinek:
Warszawa Stalowa - Radzymin
normalnotorowe stacje styczne:
Warszawa Targowa
obecny status linii:
❌ rok 1974 - zakończenie rozkładowych przewozów pasażerskich i likwidacja linii
uwagi:
W roku 1943 powstało połączenie Jabłonowskiej KW i Radzymińskiej KD (odcinek Warszawa Most - Warszawa Stalowa). Połączenie istniało do roku 1949.
W roku 1949 w związku z budową trasy WZ przeniesiono początkową stację kolejki w okolice dworca normalnotorowego Warszawa Wileńska. Stacja otrzymała nazwę Warszawa Targowa.
Strona główna
|
Koleje wąskotorowe w Polsce - wstęp
|
Mapa serwisu
Ostatnia modyfikacja strony: 8 maja 2023
2004 - 2024
©
Paweł Niedomagała
All rights reserved.
Czas generowania strony:
0.488
sek