Litera pierwsza - duża informuje o rodzaju pociągów, do obsługi których został przeznaczony dany parowóz. Takie litery są trzy, chociaż planowano po II wojnie światowej czwartą:

1. P --> parowóz pospieszny
2. O --> parowóz osobowy
3. T --> parowóz towarowy
4. M --> parowóz manewrowy - rodzaj parowozu który pozostał tylko w sferze planów i wstępnych projektów

Oznaczenie typu spalinowozu lub elektrowozu (a także wagonu spalinowego, autobusu szynowego lub EZT) składa się z dwóch dużych liter, dwóch cyfr oraz numeru seryjnego pojazdu.

Pierwsza litera oznacza rodzaj trakcji:

1. S --> spalinowa
2. E --> elektryczna

1. P --> pasażerska
2. T --> towarowa
3. U --> uniwersalna (przeznaczona do do obsługi pociągów towarowych i pasażerskich)
4. M --> manewrowa

1. W --> przeznaczony do ruchu podmiejskiego i przystosowany do peronów wysokich
2. N --> przeznaczony do ruchu podmiejskiego i przystosowany do peronów wysokich oraz niskich
3. D --> przeznaczony do ruchu dalekobieżnego
4. A --> autobus szynowy lub doczepka
5. R --> wagon rewizyjny (służba drogowa, wagony pomiarowe, itp.)

✅  Lokomotywy spalinowe:

-		Numery z zakresu
		sterowanie pojedyńcze	sterowanie wielokrotne
przekładnia	mechaniczna	od 01 do 09	od 10 do 14
	hydrauliczna	od 15 do 24	od 25 do 29
	elektryczna	od 30 do 39	od 40 do 49

✅  Wagony spalinowe lub autobusy szynowe:

-		Numery z zakresu
		sterowanie pojedyńcze	sterowanie wielokrotne
przekładnia	mechaniczna	od 50 do 59	od 60 do 69
	hydrauliczna	od 70 do 79	od 80 do 89
	elektryczna	od 90 do 94	od 95 do 99
autobus szynowy		od 101 do 110
doczepka	bez stanowiska maszynisty	od 111 do 120
	ze stanowiskiem maszynisty	od 121 do 130

✅  Lokomotywy elektryczne:

-		Numery z zakresu
		zasilanie napięciem 3kV DC	zasilanie napięciem AC
lokomotywa	czteroosiowa B'o B'o	od 01 do 14	od 15 do 19
	sześcioosiowa C'o C'o	od 20 do 34	od 35 do 39
	o innym układzie osi lub rodzaju napięcia zasilającego	od 40 do 49

✅  Elektryczne zespoły trakcyjne:

-		Numery z zakresu
		zasilanie napięciem 3kV DC	zasilanie napięciem AC
EZT	3-członowy	od 51 do 64	od 65 do 69
	4-członowy	od 70 do 74	od 75 do 79
samodzielny wagon silnikowy na dowolny rodzaj napięcia zasilającego		od 80 do 89
EZT 2-członowy na napięcie 800V DC		od 90 do 93
EZT o dowolnej liczbie członów na inne napięcie zasilające niż tutaj wymienione		od 94 do 99

Przedstawione powyżej zasady oznaczeń EZT nie przewidziały postępu technicznego. Po roku 2010 nastąpił w naszym kraju prawdziwy wysyp tego rodzaju pojazdów posiadających od dwóch do ośmiu członów co spowodowało że dotychczas stosowane zasady poszły częściowo do kąta.

Do przedstawienia rodzaju i ukladu osi w pojazdach trakcyjnych i wagonach używa się oznaczeń literowych i cyfrowych oraz znaku "'".

⏩  Litery i znak "'":

1. A --> jedna oś napędowa
2. B --> dwie osie napędowe
3. C --> trzy osie napędowe
4. ' --> osie są osadzone w wózku, a nie są na stałe przymocowane do ostoi pojazdu (tak jak w parowozach)
5. o --> każda oś jest napędzana indywidualnie osobnym silnikiem - napęd nie jest przenoszony pomiędzy osiami za pomocą wiązarów. Jeżeli brakuje tej litery wówczas jest to napęd grupowy (tak jak w parowozach i niektórych manewrowych lokomotywach spalinowych)

⏩  Cyfry:

1. 1 --> jedna oś toczna
2. 2 --> dwie osie toczne
3. 3 --> trzy osie toczne
4. 4 --> cztery osie toczne

1. 2 --> wagon towarowy ostojnicowy - dwie osie toczne
2. 2'2' --> wagon towarowy - dwa dwuosiowe wózki toczne
3. 3'3' --> wagon towarowy - dwa trzyosiowe wózki toczne
4. Bo --> lokomotywa spalinowa ostojnicowa - dwie osie napędzane indywidualnie
5. C --> lokomotywa spalinowa ostojnicowa - trzy osie napędzane grupowo wiązarami
6. Bo'Bo' --> lokomotywa spalinowa lub elektryczna - dwa dwuosiowe wózki napędne z indywidualnym napędem osi
7. Co'Co' --> lokomotywa spalinowa lub elektryczna - dwa trzyosiowe wózki napędne z indywidualnym napędem osi
8. C'C' --> lokomotywa spalinowa z przekładnią hydrauliczną - dwa trzyosiowe wózki napędne z grupowym napędem osi
9. A1 --> drezyna motorowa ostojnicowa z przekładnią mechaniczną - jedna oś napędowa i jedna toczna
10. A2+2A --> elektryczny (podwójny) wagon akumulatorowy systemu Wittfelda - jedna oś napędowa i dwie toczne oraz dwie osie toczne i jedna napędowa
11. B'2' --> spalinowy wagon silnikowy z przekładnią hydrauliczną - dwuosiowy wózek napędny z grupowym napędem osi i dwuosiowy wózek toczny
12. A'1'+1'1' --> podwójny spalinowy zespół trakcyjny przekładnią mechaniczną lub hydrauliczną - jednoosiowy wózek napędny i trzy jednoosiowe wózki toczne
13. B'2'B' --> podwójny spalinowy zespół trakcyjny z przekładnią hydrauliczną - dwuosiowy wózek napędny z grupowym napędem osi, dwuosiowy wózek toczny systemu Jakobsa, dwuosiowy wózek napędny z grupowym napędem osi
14. 2'Bo2' --> potrójny spalinowy zespół trakcyjny - dwuosiowy wózek toczny, dwuosiowy człon napędowy z przekładnią elektryczną z indywidualnym napędem osi i dwuosiowy wózek toczny
15. Bo'2' --> pojedyńczy wagon elektryczny - dwuosiowy wózek napędny z indywidualnym napędem osi i dwuosiowy wózek toczny
16. Bo'2'+2'Bo' --> podwójny elektryczny zespół trakcyjny - dwuosiowy wózek napędny z indywidualnym napędem osi, dwa dwuosiowe wózki toczne i dwuosiowy wózek napędny z indywidualnym napędem osi
17. Bo'Bo'+Bo'Bo' --> podwójny elektryczny zespół trakcyjny - cztery dwuosiowe wózki napędne z indywidualnym napędem osi
18. Bo'2'2'Bo' --> potrójny elektryczny zespół trakcyjny - dwuosiowy wózek napędny z indywidualnym napędem osi, dwa dwuosiowe wózki toczne systemu Jakobsa i dwuosiowy wózek napędny z indywidualnym napędem osi

1. SU 46: lokomotywa spalinowa uniwersalna z przekładnią elektryczną przystosowana do sterowania wielokrotnego.
2. SP 47: lokomotywa spalinowa pospieszna z przekładnią elektryczną przystosowana do sterowania wielokrotnego. Wyprodukowano tylko dwie maszyny tego typu, do czasów dzisiejszych przetrwała jedna.
3. ST 44: lokomotywa spalinowa towarowa z przekładnią elektryczną przystosowana do sterowania wielokrotnego.
4. SM 03: lokomotywa spalinowa manewrowa z przekładnią mechaniczną bez możliwości sterowania wielokrotnego.
5. SM 41: lokomotywa spalinowa manewrowa z przekładnią elektryczną przystosowana do sterowania wielokrotnego.
6. SN 61: wagon spalinowy z przekładnią mechaniczną z możliwością sterowania wielokrotnego przystosowany do peronów wysokich i niskich.
7. SD 80: wagon spalinowy z przekładnią hydrauliczną z możliwością sterowania wielokrotnego przeznaczony do ruchu dalekobieżnego. W roku 1951 sprowadzono z Włoch do Polski trzy zestawy tego typu.
8. SA 135: jednoczłonowy autobus szynowy. Oznaczenie producenta - Pesa 214M.
9. EP 08: lokomotywa elektryczna pasażerska czteroosiowa B'o B'o na napięcie 3kV DC.
10. EM 10: lokomotywa elektryczna manewrowa czteroosiowa B'o B'o na napięcie 3kV DC. Pierwszy w Polsce elektrowóz z rozruchem impulsowym.
11. ET 22: lokomotywa elektryczna towarowa sześcioosiowa C'o C'o na napięcie 3kV DC.
12. ET 25: lokomotywa elektryczna towarowa sześcioosiowa C'o C'o na napięcie 3kV DC wyposażona w moduł dojazdowy Dual Power czyli dodatkowy silnik spalinowy o mocy 540 kW i zbiorniki paliwa o pojemności 1500 l. Całość umożliwia krótkie przejazdy na liniach niezelektryfikowanych i na bocznicach. Oznaczenie producenta - E6ACTd Dragon 2.
13. ET 41: lokomotywa elektryczna towarowa ośmioosiowa (tandem) B'o B'o + B'o B'o na napięcie 3kV DC.
14. EU 44: lokomotywa elektryczna uniwersalna czteroosiowa B'o B'o na różne rodzaje zasilania (wielosystemowa). Oznaczenie producenta - Eurosprinter ES64U4 Taurus.

1. EW 51: elektryczny zespół trakcyjny trójczłonowy na napięcie 3kV DC przeznaczony do ruchu podmiejskiego, przystosowany do peronów wysokich. Pierwszy "klasyczny" EZT na terytorium Polski jeżdżący w Warszawskim Węźle Kolejowym od roku 1936.
2. EN 57: elektryczny zespół trakcyjny trójczłonowy na napięcie 3kV DC przeznaczony do ruchu podmiejskiego, przystosowany do peronów wysokich oraz niskich. Wyprodukowany przez firmę PAFAWAG w imponującej ilości 1429 sztuk (łącznie z eksportem 40 zestawów do Jugosławii).
3. ED 59: elektryczny zespół trakcyjny trójczłonowy na napięcie 3kV DC przeznaczony do ruchu regionalnego. Wyprodukowany przez firmę PESA w jednym egzemplarzu. Oznaczenie prototypu przez producenta - Pesa Acatus.
4. ED 72: elektryczny zespół trakcyjny czteroczłonowy na napięcie 3kV DC przeznaczony do ruchu dalekobieżnego.
5. EN 80: elektryczny samodzielny wagon silnikowy na napięcie 600V DC. Eksploatowany przez Warszawską Kolej Dojazdową (wcześniej Elektryczną Kolej Dojazdową) w latach 1927 - 1972.
6. EN 81: elektryczny samodzielny wagon silnikowy na napięcie 3kV DC. Wyprodukowany przez firmę PESA w liczbie 8 sztuk. Oznaczenie producenta - Pesa 308B.
7. EW 90: elektryczny zespół trakcyjny trójczłonowy na napięcie 800V DC. 54 jednostki tego typu pochodzące z Berlina zostały w ramach reparacji wojennych po II wojnie światowej przekazane do Polski i przebudowane na odbiór prądu z sieci górnej. Pracowały na SKM w Trójmieście do roku 1976.

• EN 96: elektryczny zespół trakcyjny dwuczłonowy na napięcie 3kV DC przeznaczony do ruchu podmiejskiego. Wyprodukowany przez firmę PESA liczbie 10 sztuk. Oznaczenie producenta - Pesa Elf 34WE.
• EN 63 H: hybrydowy (pierwszy w Polsce) zespół trakcyjny trójczłonowy na napięcie 3kV DC wyposażony także w dwie jednostki napędowe Newag-Pack, którą tworzą silnik spalinowy o mocy 390 kW i generator prądu. Przeznaczony do ruchu regionalnego. Wyprodukowany przez firmę NEWAG liczbie 2 + 5 sztuk. Oznaczenie producenta - Newag Impuls 36WEh.
• ER 75: elektryczny zespół trakcyjny czteroczłonowy z rodziny FLIRT na napięcie 3kV DC przeznaczony do ruchu regionalnego - stąd zapewne litera R niespotykana w innych typach pasażerskich EZT. Wyprodukowany przez firmę Stadler Polska liczbie 10 sztuk dla KM.
• EN 90: elektryczny zespół trakcyjny pięcioczłonowy na napięcie 3kV DC, z obniżoną podłogą, przeznaczony do ruchu podmiejskiego. Wyprodukowany przez firmę NEWAG. Oznaczenie producenta - Newag Impuls 45WE.
• EN 97: elektryczny zespół trakcyjny sześcioczłonowy na napięcie 3kV DC, przeznaczony do ruchu podmiejskiego, przystosowany do peronów niskich. Wyprodukowany przez firmę PESA w liczbie 14 sztuk dla WKD. Oznaczenie producenta - Pesa 33WE.
• ED 250: elektryczny zespół trakcyjny siedmioczłonowy z rodziny Pendolino na napięcie 3kV DC, zbudowany na duże prędkości. Wyprodukowany przez firmę ALSTOM w liczbie 20 sztuk dla PKP IC. Oznaczenie producenta - Alstom ETR610.
• ED 160: elektryczny zespół trakcyjny ośmioczłonowy z rodziny FLIRT na napięcie 3kV DC, przeznaczony do ruchu dalekobieżnego. Wyprodukowany przez firmę Stadler Polska w liczbie 20 + 12 sztuk dla PKP IC.

• wagony do przewozu podróżnych (z miejscami siedzącymi, leżącymi lub sypialnymi)
• wagony restauracyjne, barowe, salonowe, itp.
• wagony bagażowe, pocztowe, służbowe, itp.

Oznaczenie wagonu składa się z dużych i małych liter (i tylko - przynajmniej na razie - znaczeniu liter w zestawieniach poniżej się przyjrzymy) oraz 12-tu cyfr. Duże litery mają zasadniczo charakter międzynarodowy i definiują typ wagonu. Małe litery mają charakter międzynarodowy i częściowo wewnętrzny - indywidualny dla danego zarządu kolejowego. Określają one parametry techniczne, wyposażenie oraz właściwości specjalne wagonu. Oznaczenia te na przestrzeni lat ulegały wielokrotnym modyfikacjom i można się w nich mocno pogubić.

⏩  Na początek czasy obecne czyli końcówka XX wieku i stulecie obecne:

1. Duże litery (seria / typ / rodzaj wagonu) - oznaczenia międzynarodowe:
   
   
   1. A --> wagon 1 klasy
   2. B --> wagon 2 klasy
   3. AB --> wagon mieszany 1 i 2 klasy
   4. D --> wagon bagażowy
   5. DD --> dwupoziomowy wagon odkryty do przewozu samochodów
   6. P --> wagon pocztowy
   7. R --> wagon osobowy z bufetem, przedziałem barowym lub restauracyjnym
   8. WLA --> wagon sypialny 1 klasy
   9. WLB --> wagon sypialny 2 klasy
   10. WLAB --> wagon sypialny 1 i 2 klasy
   11. WR --> wagon restauracyjny lub barowy
   12. WSP --> wagon osobowy luksusowy
   13. Z --> wagon ogrzewczy
   
   
2. Duże litery (seria / typ / rodzaj wagonu) - rozszerzone oznaczenia krajowe:
   
   
   1. AR --> wagon 1 klasy z przedziałem barowym
   2. BR --> wagon 2 klasy z przedziałem barowym
   3. BD --> wagon 2 klasy z przedziałem bagażowym
   4. DP --> wagon bagażowo - pocztowy
   5. M --> wagon do przewozu chorych
   6. N --> wagon do przewozu więźniów
   7. S --> wagon specjalnego przeznaczenia
   
   
3. Modyfikacje wprowadzone po (mniej więcej) roku 2005:
   
   
   • Liczba w indeksie górnym za dużą literą serii wagonu oznacza ilość przedziałów w wagonie. Nie dotyczy to wagonów barowych, restauracyjnych, bagażowych, pocztowych i specjalnego przeznaczenia.
   • Litery B, P, M, N i Z zasadniczo nie są już używane - wagony tych typów od wielu lat nie występują w zestawieniach pociągów pasażerskich i specjalnych spotykanych na sieci PKP.
   
   
4. Małe litery stosowane nie tak dawno temu na PKP w przedziale lat 1985 - 2005. W dużej mierze nie są już aktualne:
   
   
   1. c --> wagon z miejscami do leżenia (kuszetka)
   2. d --> wagon z przewodem zdalnego sterowania (np. automatycznego zamykania drzwi)
   3. e --> wagon z przedziałami menedżerskimi (4 miejsca)
   4. h --> wagon bezprzedziałowy
   5. i --> wagon przystosowany do przewozu osób niepełnosprawnych
   6. k --> wagon mieszkalny (socjalny, salonka)
   7. m --> wagon o długości > 24,5 m
   8. n --> wagon z zainstalowanym ogrzewaniem nawiewnym
   9. p --> wagon piętrowy
   10. r --> wagon przystosowany do przewozu rowerów i sprzętu sportowego
   11. s --> wagon bagażowy z korytarzem bocznym
   12. u --> wagon wyposażony w automatycznie zamykane drzwi i zdalne sterowanie oświetleniem
   13. v --> wagon wyposażony w urządzenia audio-video
   14. z --> wagon zdeklasowany z klasy 1 na 2
   
   
5. Małe litery (indeks) stosowane obecnie na PKP - oznaczenia międzynarodowe:
   
   
   1. c --> wagon z miejscami do leżenia (kuszetka - Ac lub Bc)
   2. d --> wagon przystosowany do przewozu rowerów i sprzętu sportowego
   3. f --> wagon z kabiną maszynisty (wagon sterowniczy)
   4. h --> wagon przystosowany do przewozu osób niepełnosprawnych
   5. m --> wagon o długości > 24,5 m
   6. s --> wagon bagażowy z korytarzem bocznym
   7. t --> wagon bezprzedziałowy z przejściem środkowym
   8. z --> pojazd wyposażony w centralne zasilanie z szyny zbiorczej
   
   
6. Małe litery (indeks) stosowane obecnie na PKP - oznaczenia wewnętrzne:
   
   
   1. a --> wagon specjalnego przeznaczenia, salonowy
   2. e --> wagon z przedziałami klasy biznes (4 miejsca)
   3. g --> wagon z przedziałem dla matki z dzieckiem
   4. k --> wagon specjalnego przeznaczenia (socjalny, salonka)
   5. n --> wagon z zainstalowanym ogrzewaniem nawiewnym
   6. o --> wagon z przewodem zdalnego sterowania (np. automatycznego zamykania drzwi lub oświetlenia elektrycznego)
   7. u --> wagon wyposażony w urządzenia automatycznego zamykania drzwi i zdalne sterowanie oświetleniem
   8. x --> wagon piętrowy
   9. y --> wagon zdeklasowany z klasy 1 na 2
   
   
7. Małe litery (indeks) stosowane indywidualnie przez spółki Przewozy Regionalne oraz PKP Intercity - rozszerzone oznaczenia wewnętrzne:
   
   
   1. b --> wagon przystosowany do przewozu osób niepełnosprawnych
   2. p --> wagon bezprzedziałowy z przejściem środkowym
   3. v --> wagon przystosowany do przewozu rowerów i sprzętu sportowego

1. WLABdu: wagon sypialny 1 i 2 klasy wyposażony w przewód zdalnego sterowania i urządzenia automatycznego zamykania drzwi.
2. WRdmnuv: wagon restauracyjny o długości > 24,5 m wyposażony w przewód zdalnego sterowania, urządzenia automatycznego zamykania drzwi, ogrzewanie nawiewne i aparaturę audio-video.
3. Adhimnu: bezprzedziałowy wagon 1 klasy o długości > 24,5 m przystosowany do przewozu osób niepełnosprawnych, wyposażony w przewód zdalnego sterowania, urządzenia automatycznego zamykania drzwi i ogrzewanie nawiewne.
4. Azdu: zdeklasowany wagon wyposażony w przewód zdalnego sterowania i urządzenia automatycznego zamykania drzwi.
5. Pdn: wagon pocztowy wyposażony w przewód zdalnego sterowania i ogrzewanie nawiewne.
6. BDrds: wagon 2 klasy z przedziałem bagażowym przystosowanym do przewozu rowerów i sprzętu sportowego, wyposażony w przewód zdalnego sterowania.
7. Bdhpumn: bezprzedziałowy wagon piętrowy 2 klasy o długości > 24,5 m wyposażony w przewód zdalnego sterowania, urządzenia automatycznego zamykania drzwi i ogrzewanie nawiewne.
8. Sk: wagon specjalnego przeznaczenia - mieszkalny (przebudowany z kuszetki).

1. A⁹mnouz: wagon 1 klasy o długości > 24,5 m, 9 przedziałów, ogrzewanie nawiewne, wyposażony w przewód zdalnego sterowania i urządzenia automatycznego zamykania drzwi oraz zasilanie zbiorcze.
2. B¹⁰mnou: wagon 2 klasy o długości > 24,5 m, 10 przedziałów, ogrzewanie nawiewne, wyposażony w przewód zdalnego sterowania i urządzenia automatycznego zamykania drzwi.
3. Bbnopuz: wagon bezprzedziałowy 2 klasy przystosowany do przewozu osób niepełnosprawnych, wyposażony urządzenia automatycznego zamykania drzwi, zdalne sterowanie i zasilanie zbiorcze i ogrzewanie nawiewne.
4. Bnopuv: wagon bezprzedziałowy 2 klasy przystosowany do przewozu rowerów i sprzętu sportowego, wyposażony urządzenia automatycznego zamykania drzwi, zdalne sterowanie i ogrzewanie nawiewne.
5. Bmopux: bezprzedziałowy wagon piętrowy 2 klasy o długości > 24,5 m wyposażony w przewód zdalnego sterowania i urządzenia automatycznego zamykania drzwi.
6. WLAB¹⁰mo: wagon sypialny klasy 1 i 2 o długości > 24,5 m, 10 przedziałów, wyposażony w przewód zdalnego sterowania.
7. WRbumz: wagon restauracyjny o o długości > 24,5 m dostępny dla osób niepełnosprawnych wyposażony w drzwi zamykane automatycznie i zasilanie zbiorcze.

✅  Po roku 1945 używano kodu literowego mającego swoje źródło jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym. Istniały wtedy zasadniczo trzy klasy wagonów pasażerskich (klasa 4 uległa zanikowi niedługo po I wojnie światowej) oraz kilka typów wagonów przeznaczenia specjalnego.

1. Litery duże:
   
   
   1. A --> wagon osobowy 1 klasy
   2. B --> wagon osobowy 2 klasy
   3. C --> wagon osobowy 3 klasy
   4. D --> wagon osobowy 4 klasy (konstrukcja wagonu pozwalała na jego szybką aranżację na kryty wagon towarowy, wagon bagażowy lub bagażowo - pocztowy)
   5. As --> wagon służbowy
   6. E --> wagon elektryczny akumulatorowy systemu Wittfelda (takie oznaczenie funkcjonowało tylko w dwudziestoleciu międzywojennym)
   7. F --> wagon bagażowy
   8. G --> wagon pocztowy
   9. Fg --> wagon bagażowo - pocztowy
   10. H --> wagon do przewozu chorych
   11. I --> wagon restauracyjny
   12. L --> wagon sypialny
   13. M --> wagon motorowy
   14. N --> wagon do przewozu więźniów
   15. O --> wagon ogrzewczy
   
   
2. Litery małe:
   
   
   1. a --> wagon z napędem akumulatorowym
   2. g --> wagon z przedziałem do przewożenia poczty
   3. h --> wagon wyposażony w harmonie przejściowe lub urządzenia do ich zawieszania
   4. i --> wagon bezprzedziałowy z przejściem pośrodku
   5. m --> wagon z częścią przeznaczoną na magazyn
   6. o --> wagon bezprzedziałowy z przejściem z boku
   7. s --> wagon z napędem spalinowym (oznaczenie nie weszło do użytku)
   8. t --> wagon pasażerski przebudowany z towarowego
   9. u --> wagon wyposażony w miejsca siedzące z oparciami unoszonymi po odkręceniu od ścian
   10. y --> wagon 3-osiowy
   11. x --> wagon 4-osiowy
   12. z --> wagon z korytarzem bocznym i zamykanymi przedziałami

1. Litery duże z wyjątkiem C i M pozostały bez zmian.
2. Litery małe z wyjątkiem a, s i t pozostały bez zmian.
3. Litery małe o nowym znaczeniu:
   
   
   1. p --> wagon do przewozu bagażu celnego
   2. r --> wagon z wewnętrznym przejściem bocznym i częścią przedziałów niezamykanych
   3. xx --> wagon 6-osiowy

1. Ao: 2-osiowy wagon klasy 1 z przedziałami otwartymi z przejściem z boku.
2. BCi: 2-osiowy, bezprzedziałowy wagon klasy 2 i 3 z przejściem pośrodku.
3. Ciy: 3-osiowy, bezprzedziałowy wagon klasy 3 z przejściem pośrodku.
4. Bhuxz: 4-osiowy wagon klasy 2 z korytarzem bocznym i zamykanymi przedziałami wyposażony w miejsca siedzące z oparciami do podnoszenia oraz w harmonie przejściowe.
5. Bhix: 4-osiowy, bezprzedziałowy wagon klasy 2 z przejściem pośrodku wyposażony w harmonie przejściowe.
6. Di: 2-osiowy, bezprzedziałowy wagon klasy 4 z przejściem pośrodku.
7. Fy: 3-osiowy wagon bagażowy.
8. Gm: 2-osiowy wagon pocztowy z wydzieloną częścią magazynową.
9. Gmhx: 4-osiowy wagon pocztowy z wydzieloną częścią magazynową wyposażony w harmonie przejściowe.

1. Litery duże:
   
   
   1. A --> wagon osobowy 1 klasy
   2. B --> wagon osobowy 2 klasy
   3. AB --> wagon osobowy 1 i 2 klasy
   4. BJ --> wagon klasy 2 z bufetem
   5. BD --> wagon klasy 2 z przedziałem bagażowym
   6. D --> wagon bagażowy
   7. DP --> wagon bagażowo - pocztowy
   8. P --> wagon pocztowy
   9. I --> wagon restauracyjny
   10. M --> wagon do przewozu chorych
   11. N --> wagon do przewozu więźniów
   12. WLA --> wagon sypialny 1 klasy
   13. WLB --> wagon sypialny 2 klasy
   14. Z --> wagon ogrzewczy
   
   
2. Litery małe:
   
   
   1. a --> zespół wagonów piętrowych z układem osi 2-3-3-3-2
   2. b --> zmodernizowany wagon barowy
   3. c --> wagon z miejscami do leżenia (kuszetka)
   4. f --> wagon wyposażony w fotele
   5. g --> wagon z przedziałem przystosowanym do przewozu poczty
   6. h --> wagon wyposażony w harmonię przejściową lub urządzenia do jej zawieszania
   7. i --> wagon bezprzedziałowy z przejściem pośrodku
   8. m --> wagon z częścią magazynową
   9. o --> wagon bezprzedziałowy z przejściem z bocznym wzdłuż całego wagonu
   10. p --> wagon piętrowy
   11. r --> wagon z przedziałami i częścią bezprzedziałową
   12. s --> wagon specjalny (służbowy, salonka)
   13. t --> wagon z drzwiami czołowymi > 760 mm i z korytarzem > 750 mm
   14. u --> wagon wyposażony w miejsca siedzące z oparciami do podnoszenia
   15. w --> wagon z wałkami gumowymi zamiast harmonii przejściowej
   16. x --> wagon 4-osiowy
   17. xx --> wagon 6-osiowy
   18. y --> wagon 3-osiowy
   19. z --> wagon z korytarzem bocznym i zamykanymi przedziałami

1. Awxz: 4-osiowy wagon klasy 1 z korytarzem bocznym i zamykanymi przedziałami wyposażony w wałki gumowe zamiast harmonii przejściowych.
2. Bwixt: 4-osiowy, bezprzedziałowy wagon klasy 2 z przejściem pośrodku z drzwiami czołowymi > 760 mm i wyposażony w wałki gumowe zamiast harmonii przejściowych.
3. Bhuxzt: 4-osiowy wagon klasy 2 z korytarzem bocznym i zamykanymi przedziałami wyposażony w miejsca siedzące z oparciami do podnoszenia oraz w harmonie przejściowe z drzwiami czołowymi > 760 mm.
4. Bcwxz: 4-osiowy, przedziałowy wagon klasy 2 z miejscami do leżenia wyposażony w wałki gumowe zamiast harmonii przejściowych.
5. Bipa: zestaw bezprzedziałowych wagonów piętrowych klasy 2 z układem osi 2-3-3-3-2.
6. Pmx: 4-osiowy wagon pocztowy z częścią magazynową.
7. Dhxt: 4-osiowy wagon bagażowy z drzwiami czołowymi > 760 mm wyposażony w harmonie przejściowe.

Do roku 2006 oznaczenia umieszczane na wagonach towarowych regulowały "Przepisy o wzajemnym użytkowaniu wagonów towarowych w komunikacji międzynarodowej" RIV (Regolamento Internazionale Veicoli). Obecnie są one zastąpione przez GCU (General Contract of Use for Wagons), czyli ogólną umowę o użytkowaniu wagonów towarowych.
Przed rokiem 1990 wśród wśród oznaczeń powszechny był także skrót OPW (Obszczij Park Wagonow) określający wagon należący do parku taborowego krajów RWPG.

Na oznaczenie literowe wagonu towarowego składa się jedna duża litera i kilka małych. Wielka litera definiuje typ i przeznaczenie danego wagonu towarowego, nastomiast małe litery można dodatkowo podzielić na posiadające znaczenie międzynarodowe (litery od a do s zapisywane bezpośrednio po literze dużej) oraz posiadające znaczenie wewnętrzne (litery od t do z zapisywane po myślniku w dalszej kolejności). Małe litery określają parametry techniczne wagonu, jego właściwości oraz wyposażenie. Ich znaczenie jest zależne od wielkich liter, więc ta sama litera mała przy różnych literach dużych może oznaczać zupełnie coś innego.

Budowa nadwozia zależy od rodzaju oraz właściwości fizycznych i chemicznych ładunku. Ze względu na podatność ładunkową (czyli na sposób ładowania), ładunki dzielimy na:

• płynne (ciecze, gazy)
• bezkształtne (maziste, pyłowe)
• stałe (ziarniste, bryłowe)
• sztukowe (drobnica, dłużyca, ładunki ciężkie)

Niektóre ładunki przewożone mogą być w wagonach ogólnego przeznaczenia, inne wymagają specjalnej konstrukcji nadwozia. Ponadto nadwozie wagonu może być dodatkowo wyposażone w urządzenia do automatyzacji rozładunku, ogrzewania, chłodzenia i oczyszczania.

⏩  Oznaczenia wagonów towarowych stosowane obecnie.

1. Litery duże:
   
   
   1. E --> wagon węglarka (otwarty budowy normalnej, z płaską podłogą, burtami i otwartym dachem do przewozu towarów sypkich i sztukowych) zasadniczo przystosowany do rozładunku na wywrotnicach obrotowych - czołowych lub bębnowych - bocznych
      • 2-osiowy: długość ładunkowa ≥ 7,70 m i granica obciążenia ∈ (25 t, 30 t)
      • 4-osiowy: długość ładunkowa ≥ 12 m i granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
      • 6- i więcej osiowy: długość ładunkowa ≥ 12 m i granica obciążenia ∈ (60 t, 75 t)
   2. F --> wagon węglarka (budowy specjalnej z otwartym dachem, do przewozu materiałów sypkich) przeznaczony do rozładunku samoczynnego (grawitacyjnego) nie posiadający poziomej podłogi i nie przystosowany do rozładunku na wywrotnicach czołowych i bębnowych - bocznych
      • 2-osiowy: granica obciążenia ∈ (25 t, 30 t)
      • 3-osiowy: granica obciążenia ∈ (25 t, 40 t)
      • 4-osiowy: granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
      • 6- i więcej osiowy: granica obciążenia ∈ (60 t, 75 t)
   3. G --> wagon kryty budowy normalnej do przewozu materiałów sztukowych posiadający minimum 8 otworów wentylacyjnych
      • 2-osiowy: długość ładunkowa ∈ (7 m, 12 m) i granica obciążenia ∈ (25 t, 30 t)
      • 4-osiowy: długość ładunkowa ∈ (15 m, 18 m) i granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
      • 6- i więcej osiowy: długość ładunkowa ∈ (15 m, 18 m) i granica obciążenia ∈ (60 t, 75 t)
   4. H --> wagon kryty budowy specjalnej
      • 2-osiowy: długość ładunkowa ∈ (7 m, 12 m) i granica obciążenia ∈ (25 t, 30 t)
      • 4-osiowy: długość ładunkowa ∈ (15 m, 18 m) i granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
      • 6- i więcej osiowy: długość ładunkowa ∈ (15 m, 18 m) i granica obciążenia ∈ (60 t, 75 t)
   5. I --> wagon chłodnia (z regulowaną temperaturą, izolacją termiczną klasy IN, wymuszonym obiegiem powietrza, rusztem podłogowym i zbiornikami na lód o pojemności ≥ 3,5 m³)
      • 2-osiowy: powierzchnia ładunkowa ∈ (19 m², 22 m²) i granica obciążenia ∈ (15 t, 25 t)
      • 4-osiowy: powierzchnia ładunkowa ≥ 39 m² i granica obciążenia ∈ (30 t, 40 t)
   6. K --> wagon platforma dwuosiowa budowy normalnej z odchylnymi burtami i krótkimi kłonicami
      • długość ładunkowa ≥ 12 m i granica obciążenia ∈ (25 t, 30 t)
   7. L --> wagon platforma budowy specjalnej na osiach pojedynczych
      • długość ładunkowa ≥ 12 m i granica obciążenia ∈ (25 t, 30 t)
   8. O --> wagon mieszany węglarko - platforma budowy normalnej, 2- lub 3-osiowy z odchylnymi ścianami i z kłonicami (oznaczenie nie stosowane na PKP)
      • 2-osiowy: długość ładunkowa ≥ 12 m i granica obciążenia ∈ (25 t, 30 t)
      • 3-osiowy: długość ładunkowa ≥ 22 m i granica obciążenia ∈ (25 t, 40 t)
   9. R --> wagon platforma na wózkach (budowy normalnej i ruchomymi burtami czołowymi i kłonicami)
      • długość ładunkowa ∈ (18 m, 22 m) i granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
   10. S --> wagon platforma budowy specjalnej na wózkach
       • 4-osiowy: długość ładunkowa ≥ 18 m i granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
       • 6- i więcej osiowy: długość ładunkowa ≥ 22 m i granica obciążenia ∈ (60 t, 75 t)
   11. T --> wagon z otwieranym dachem
       • 2-osiowy: długość ładunkowa ∈ (9 m, 12 m) i granica obciążenia ∈ (25 t, 30 t)
       • 4-osiowy: długość ładunkowa ∈ (15 m, 18 m) i granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
       • 6- i więcej osiowy: długość ładunkowa ∈ (15 m, 18 m) i granica obciążenia ∈ (60 t, 75 t)
   12. U --> wagon specjalnego przeznaczenia (nie zaliczany do rodzajów F, H, L, S lub Z)
       • 2-osiowy: granica obciążenia ∈ (25 t, 30 t)
       • 3-osiowy: granica obciążenia ∈ (25 t, 40 t)
       • 4-osiowy: granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
       • 6- i więcej osiowy: granica obciążenia ∈ (60 t, 75 t)
   13. X --> wagon wagonów techniczno - gospodarczy (oznaczenie stosowane tylko na PKP)
   14. Z --> wagon cysterna (z metalowym zbiornikiem do przewozu produktów płynnych lub gazowych)
       • 2-osiowy: granica obciążenia ∈ (25 t, 30 t)
       • 3-osiowy: granica obciążenia ∈ (25 t, 40 t)
       • 4-osiowy: granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
       • 6- i więcej osiowy: granica obciążenia ∈ (60 t, 75 t)
   
   
2. Litery małe mające ogólne znaczenie dla wagonów wszystkich typów z wyjątkiem wagonów przegubowych i wieloczłonowych:
   
   
   1. q --> wagon wyposażony w przewód ogrzewania elektrycznego dla wszystkich rodzajów napięć
   2. qq --> wagon wyposażony w przewód ogrzewania elektrycznego dla wszystkich rodzajów napięć i własne urządzenia grzewcze
   3. s --> wagon o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h
   4. ss --> wagon o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 120 km/h
   
   
3. Litery małe oznaczające sposób wjazdu wagonów do Wielkiej Brytanii:
   
   
   1. f --> wagon posiadający zezwolenie na wjazd do Wielkiej Brytanii zarówno przez tunel jak i promem kolejowym
   2. ff --> wagon posiadający zezwolenie na wjazd do Wielkiej Brytanii wyłącznie przez tunel
   3. fff --> wagon posiadający zezwolenie na wjazd do Wielkiej Brytanii wyłącznie promem kolejowym
   
   
4. Litery małe stosowane wewnętrznie na PKP:
   
   
   1. t --> wagon rodzaju E, G, H lub X przystosowany do przewozów wojskowych (specjalnych)
   2. u --> wagon kryty: służbowy, prywatny lub o ograniczonej sprawności technicznej
   3. v --> węglarka specjalnej budowy: służbowa lub prywatna
   4. w --> węglarka normalnej budowy: służbowa, prywatna lub handlowa z otworami wyczystkowymi
   5. x --> wagon wyposażony w kompozytowe wstawki hamulcowe typu K
   6. xx --> wagon wyposażony w kompozytowe wstawki hamulcowe typu LL
   7. y --> wagon specjalny: służbowy lub prywatny
   8. z --> wagon platforma: służbowa lub prywatna
   
   
5. Litery małe o znaczeniu międzynarodowym - tabelka nie tyle skomplikowana co długa:

Przykłady:

1. Eals-w: wagon węglarka 4-osiowa budowy normalnej z otworami wyczystkowymi, nieprzystosowana do wyładunku na wywrotnicy bębnowej bocznej, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
2. Eaaos: wagon węglarka 6-osiowa budowy normalnej, nieprzystosowana do wyładunku na wywrotnicy czołowej, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
3. Eacs: wagon węglarka 4-osiowa budowy normalnej wyposażona w klapy rozładunkowe w podłodze, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
4. Eap: wagon węglarka 4-osiowa budowy normalnej, szerokotorowa (1520 mm), z pomostem hamulcowym
5. Facc: wagon węglarka 4-osiowa budowy specjalnej (wagon do przewozu tłucznia) z rozładunkiem samoczynnym (grawitacyjnym), dozowanym, jedno- lub dwustronny, zsypy umieszczone nisko.
6. Falns: wagon węglarka 4-osiowa budowy specjalnej, z wysokimi zsypami i z całkowitym samoczynnym (grawitacyjnym) rozładunkiem dwustronnym, z granicą obciążenia > 60 t, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
7. Fll: wagon węglarka 2-osiowa budowy specjalnej (wagon do przewozu tłucznia) z niskimi zsypami i z całkowitym samoczynnym (grawitacyjnym) rozładunkiem dwustronnym.
8. Gags: wagon kryty 4-osiowy budowy normalnej, przystosowany do przewozu zboża, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
9. Gbs-x: wagon kryty 2-osiowy budowy normalnej, o długości ładunkowej > 12 m i o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h, wyposażony w kompozytowe wstawki hamulcowe typu K.
10. Hbbillns-t: wagon kryty 2-osiowy budowy specjalnej, o długości ładunkowej > 14 m, z ruchomym zadaszeniem i stałymi ścianami czołowymi, z ruchomymi ścianami działowymi i urządzeniami ryglującymi, z granicą obciążenia > 28 t, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h, przystosowany do przewozów wojskowych.
11. Hbikkls: wagon kryty 2-osiowy budowy specjalnej, o długości ładunkowej od 12 do 14 m, z ruchomym zadaszeniem i stałymi ścianami czołowymi, z granicą obciążenia od 20 do 25 t, z ruchomymi ścianami działowymi, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
12. Habbiinss: wagon kryty 4-osiowy budowy specjalnej, o długości ładunkowej > 22 m, ze wzmocnionymi otwieranymi lub przesuwnymi ścianami, z granicą obciążenia > 60 t, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 120 km/h.
13. Haahhin: wagon kryty 6-osiowy budowy specjalnej, szerokotorowy (1520 mm), do przewozu nawozów mineralnych, z możliwością otwierania ścian bocznych i z granicą obciążenia > 75 t.
14. Ibdos: wagon chłodnia 2-osiowa o powierzchni ładunkowej od 22 do 27 m², przystosowana do przewozu ryb, wyposażona w zbiorniki na lód o pojemności do 3,5 m³, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
15. Iaghmmn: wagon chłodnia 4-osiowa, szerokotorowa (1520 mm), wyposażona w agregat chłodniczy i wzmocnioną izolacją termiczną IR, o powierzchni podłogi > 39 mm² i z granicą obciążenia > 40 t.
16. Kbkk-x: wagon platforma 2-osiowa budowy normalnej z burtami, posiadający długie kłonice, z granicą obciążenia od 20 do 25 t, wyposażony w kompozytowe wstawki hamulcowe typu K.
17. Kgns: wagon platforma 2-osiowa budowy normalnej z burtami, przystosowana do przewozu kontenerów, z granicą obciążenia > 30 t, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
18. Rgmnss: wagon platforma 4-osiowa do przewozu kontenerów, o długości ładunkowej od 15 do 18 m, z granicą obciążenia > 60 t, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 120 km/h.
19. Roos: wagon platforma 4-osiowa ze stałymi ścianami czołowymi o wysokości ≥ 2 m i z kłonicami, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
20. Sggrss: wagon platforma przegubowa 6-osiowa do przewozu kontenerów o długości powyżej 60 ft, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 120 km/h.
21. Shimmns: wagon 4-osiowy kryty z plandeką do przewozu blach w zwojach ładowanych w pozycji leżącej, o długości ładunkowej < 15 m, z granicą obciążenia > 60 t, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
22. Saimms: wagon platforma 6-osiowa specjalna, z ruchomym przykryciem, z teleskopowymi ścianami, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
23. Tads: wagon z otwieranym dachem 4-osiowy, z rozładunkiem samoczynnym (grawitacyjnym), dozowanym, jedno- lub dwustronnym, zsypy umieszczone wysoko, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
24. Tanoos: wagon z otwieranym dachem 4-osiowy, z granicą obciążenia > 60 t, z rozładunkiem samoczynnym (grawitacyjnym) całkowitym pomiędzy szyny, zsypy umieszczone nisko, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
25. Uas: wagon 4-osiowy specjalnego przeznaczenia o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
26. Uaais: wagon 8-osiowy specjalnego przeznaczenia przystosowany do przewozów ładunków z przekroczoną skrajnią, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
27. Zaeqs: wagon cysterna 4-osiowa z urządzeniem grzewczym, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.
28. Zagks: wagon cysterna 4-osiowa do przewozu gazu skroplonego, z granicą obciążenia < 40 t, o dopuszczalnej prędkości maksymalnej 100 km/h.

⏩  Historia bardziej odległa czyli czasy tak zwanej Polski Ludowej. Do roku 1968 stosowano w naszym socjalistycznym kraju własny system oznakowania wagonów towarowych. Składał się on z litery dużej definiującej typ wagonu, liter małych (od 1 do 3) określających szczegóły techniczne w ramach danego typu oraz liczby - maksymalnie trzycyfrowej.

1. Duże litery:
   
   
   1. K --> wagon kryty
   2. W --> wagon węglarka ze ścianami o wysokości > 50 cm
   3. P --> wagon platforma - bez ścian lub ze ścianami o wysokości ≤ 50 cm
   4. R --> wagon cysterna ze zbiornikami lub naczyniami kamionkowymi
   5. S --> wagon wyposażony w specjalne urządzenia
   
   Podwojona duża litera oznaczała wagon 4-osiowy, potrojona oznaczała wagon 6- i więcej osiowy.
   
   
2. Małe litery odnoszące się do wagonów typu K:
   
   
   1. d --> granica obciążenia < 20 ton
   2. dd --> granica obciążenia ∈ (20 t, 30 t)
   3. e --> wagon zaopatrzony w stałe przesuwne zasuwy zbożowe
   4. h --> wagon wyposażony w budkę hamulcową lub pomost hamulcowy
   5. n --> znaczenie zależne od typu:
   • na wagonach typu Kd i Kdd oznacza szerokość wewnętrzną < 2,65 m
   • na wagonach typu Kds i Kp oznacza szerokość i wysokość otworu drzwiowego < 2 m
   6. o --> drzwi w ścianach czołowych
   7. p --> powierzchnia ładunkowa ≥ 34m²
   8. s --> na wagonach typu Kd oznacza powierzchnię ładunkową podłogi ≥ 20 m²
   9. t --> znaczenie zależne od typu:
      • na wagonach serii Kp i Ks oznacza szerokość i wysokość otworu drzwiowego = 2 m
      • pozostałe typy - szerokość wewnętrzna ≥ 2,65 m, wysokość otworu drzwiowego = 2 m, otwory okienne znormalizowane
   10. u --> granica obciążenia ∈ (30 t, 40 t)
   11. w --> granica obciążenia ∈ (40 t, 50 t)
   12. y --> granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
   13. z --> granica obciążenia > 60 t
   
   
3. Małe litery odnoszące się do wagonów typu W:
   
   
   1. a --> wagon wyposażony w urządzenie do samoczynnego wyładunku
   2. d --> granica obciążenia < 20 ton
   3. dd --> granica obciążenia ∈ (20 t, 30 t)
   4. h --> wagon wyposażony w budkę hamulcową lub pomost hamulcowy
   5. n --> wszystkie ściany nieruchome
   6. o --> wagon ze ścianami czołowymi zdejmowalnymi lub wagon z jedną ścianą zdejmowalną i budką hamulcową
   7. s --> wagon z blaszanymi pojemnikami
   8. t --> wagon ze wszystkimi ścianami zdejmowalnymi
   9. u --> granica obciążenia ∈ (30 t, 40 t)
   10. w --> granica obciążenia ∈ (40 t, 50 t)
   11. y --> granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
   12. z --> granica obciążenia > 60 t
   
   
4. Małe litery odnoszące się do wagonów typu R:
   
   
   1. c --> wagon przeznaczony do przewozu cementu luzem
   2. h --> wagon wyposażony w budkę hamulcową lub pomost hamulcowy
   3. k --> zbiorniki podzielone na komory stałe
   4. m --> zbiorniki do przewozu mleka
   5. n --> wagon ze specjalnymi naczyniami kamionkowymi do przewozu substancji żrących
   6. s --> wagon do przewozu sadzy
   
   
5. Małe litery odnoszące się do wagonów typu S:
   
   
   1. b --> wagon przystosowany do przewozu bydła
   2. c --> wagon przeznaczony do przewozu cementu luzem
   3. d --> wagon specjalnie dostosowany do przewozu węgla drzewnego z otworami do ładowania w ścianach bocznych i w dachu
   4. h --> wagon wyposażony w budkę hamulcową lub pomost hamulcowy
   5. l --> wagon chłodnia do przewozu produktów łatwo psujących się - wyposażony w zbiorniki do lodu lub mechaniczne urządzenia do ochładzania / wentylacji
   6. n --> wagon z dwiema podłogami, przewiewny, przystosowany do przewozu nierogacizny
   7. o --> wagon przystosowany do przewozu owoców
   8. p --> wagon specjalnie przystosowany do przewozu piwa
   9. r --> wagon posiadający specjalne urządzenia do przewozu ryb - półki lub kosze do przewozu ryb świeżych
   10. s --> na wagonach serii Sn oznacza powierzchnię jednej podłogi ≥ 20 m²
   11. u --> wagon wyposażony w urządzenie do mechanicznego ochładzania
   12. w --> wagon przystosowany do przewozu wapna z dachami dwuchylnymi (wagony wapniarki)
   
   
6. Małe litery odnoszące się do wagonów typu Sl i Slr:
   
   
   • b --> wagon posiadający baseny do przewozu żywych ryb
   • m --> wagon posiadający konstrukcje do zawieszenia mięsa (haki)
   
   
7. Małe litery odnoszące się do wagonów typu Sw:
   
   
   • d --> granica obciążenia < 20 ton
   • dd --> granica obciążenia ∈ (20 t, 30 t)
   
   
8. Małe litery odnoszące się do wagonów typu P:
   
   
   1. d --> granica obciążenia < 20 ton
   2. dd --> granica obciążenia ∈ (20 t, 30 t)
   3. g --> wagon z zagłębioną podłogą do przewozu wysokich przedmiotów i ładunków wyjątkowo ciężkich
   4. h --> wagon wyposażony w budkę hamulcową lub pomost hamulcowy
   5. k --> wagon wyposażony w kłonice lub gniazda do prowizorycznych kłonic drewnianych
   6. ł --> wagon zaopatrzony w ławy pokrętne do przewozu długiego drzewa
   7. s --> wagon z krótkimi kłonicami żelaznymi i drewnianymi progami przeznaczony przede wszystkim do przewozu szyn i rur
   8. u --> granica obciążenia ∈ (30 t, 40 t)
   9. w --> granica obciążenia ∈ (40 t, 50 t)
   10. y --> granica obciążenia ∈ (50 t, 60 t)
   11. z --> granica obciążenia > 60 t
   
   Dodatkowo w oznaczeniach wagonów platform (typ P) oraz sporadycznie także w przypadku wagonów innych grup pojawiało się oznaczenie liczbowe, składające się maksymalnie z trzech cyfr.
   

1. Pierwsza cyfra oznacza długość podłogi:


• 1 --> długość ładunkowa ≤ 7 m
• 2 --> długość ładunkowa ∈ (7 m, 10 m)
• 3 --> długość ładunkowa ∈ (10 m, 13 m)
• 4 --> długość ładunkowa ∈ (13 m, 15 m)
• 5 --> długość ładunkowa > 15 m


2. Druga cyfra oznacza rodzaj ścian wagonu:


• 0 --> wagon bez ścian
• 1 --> ściany szczytowe i boczne odchylne lub wyjmowane, względnie 3 ściany odchylne lub wyjmowane z jedną stałą ścianą szczytową z budką lub pomostem hamulcowym
• 2 --> ściany szczytowe odchylne lub wyjmowane, z jedną ścianą szczytową odchylną lub wyjmowaną, a drugą nieruchomą z budką lub pomostem hamulcowym
• 3 --> ściany boczne odchylne lub wyjmowane a szczytowe nieruchome (stałe)
• 4 --> ściany szczytowe i boczne nieruchome (stałe)


3. Trzecia cyfra oznacza szerokość podłogi wagonu - dotyczy to tylko wagonów czteroosiowych typu PP i sześcioosiowych typu PPP:
• 1 --> szerokość podłogi ≤ 2,8 m
• 2 --> szerokość podłogi ∈ (2,8 m, 3,0 m)
• 3 --> szerokość podłogi > 3,0 m

1. Kddet: wagon kryty o ładowności ∈ (30 t, 40 t) zaopatrzony w przesuwne zasuwy zbożowe, szerokość wewnętrzna ≥ 2,65 m.
2. Kdsth: wagon kryty o ładowności < 20 ton, powierzchni ładunkowej ≥ 20 m² i z budką hamulcową.
3. Kpt: uniwersalny wagon kryty z drzwiami o szerokości i wysokości = 2 m.
4. KKwo5: 4-osiowy wagon kryty o ładowności ∈ (40 t, 50 t), z długością ładunkową > 15 m i z drzwiami w ścianach czołowych.
5. Pdk31: 2-osiowy wagon platforma o obciążeniu < 20 t, o długość ładunkowej ∈ (10 m, 13 m) oraz ścianach szczytowych i bocznych odchylnych lub wyjmowanych.
6. PPwg402: 4-osiowy wagon platforma z zagłębioną podłogą bez ścian szczytowych o obciążeniu ∈ (40 t, 50 t), o długości ładunkowej ∈ (13 m, 15 m) i szerokości podłogi ∈ (2,8 m, 3,0 m).
7. Rnh: wagon z naczyniami kamionkowymi do przewozu kwasu solnego i z pomostem hamulcowym.
8. RRch: 4-osiowy wagon do przewozu cementu luzem i z pomostem hamulcowym.
9. Sh: wagon do przewozu pyłu węglowego.
10. Slms: wagon chłodnia z wyposażeniem specjalnym (haki) do transportu mięsa.
11. Slr: wagon chłodnia do transportu ryb.
12. Sn: wagon ze ścianami ażurowymi do przewozu zwierząt.
13. So: wagon do przewozu owoców.
14. Sddw: wagon wapniarka ładowności ∈ (20 t, 30 t).
15. Wddah: wagon szutrówka o ładowności ∈ (20 t, 30 t), samowyładowczy z pomostem hamulcowym.
16. Wddoh: wagon węglarka o ładowności ∈ (20 t, 30 t) z demontowanymi ścianami czołowymi i z pomostem hamulcowym.
17. Wua: wagon towarowy samowyładowczy o ładowności ∈ (30 t, 40 t).
18. WWy: 4-osiowy wagon węglarka o obciążeniu ∈ (50 t, 60 t).
19. WWyah: 4-osiowy wagon węglarka talbot o obciążeniu ∈ (50 t, 60 t), samowyładowczy z pomostem hamulcowym.

Litera pierwsza - duża - oznacza rodzaj lokomotywy. Takie litery są zasadniczo cztery:

1. P --> parowóz z tendrem doczepnym
2. T --> parowóz tendrzak
3. L --> spalinowóz
4. M --> wagon motorowy

Litera druga - mała - oznacza układ osi napędnych (czyli wiązanych):

1. y --> 3 osie
2. x --> 4 osie
3. w --> 5 osi
4. z --> 6 osi
5. jeżeli lokomotywa posiada tylko dwie osie napędne to po literze P, T lub L nie stosuje się żadnej litery

1. a --> oś toczna z przodu
2. b --> oś toczna z tyłu
3. n --> osie toczne z przodu i z tyłu
4. u --> parowóz z powojennych dostaw UNRAA (litera zamiast liczby określającej moc parowozu - ale o tym poniżej)

1. a --> silnik elektryczny akumulatorowy
2. c --> silnik spalinowy o zapłonie iskrowym
3. d --> silnik spalinowy o zapłonie samoczynnym (silnik wysokoprężny)

1. A --> wagon klasy 1
2. B --> wagon klasy 2
3. AB --> wagon klasy 1 i 2

1. 1 --> przekładnia mechaniczna (czyli skrzynia biegów)
2. 2 --> przekładnia hydrauliczna
3. 3 --> przekładnia hydromechaniczna
4. 4 --> przekładnia elektryczna

Symbol	Moc lokomotywy w KM
1	≤ 60 KM
2	od 61 do 80 KM
3	od 81 do 100 KM
4	od 101 do 120 KM
5	od 121 do 150 KM
6	od 151 do 180 KM
7	od 181 do 220 KM
8	od 221 do 300 KM
9	> 300 KM

W przypadku parowozów pochodzenia polskiego w miejsce liczby określającej moc umieszczone są dwie ostatnie cyfry roku zatwierdzenia dokumentacji.

Po oznaczeniach literowych i liczbowych odnośnie typu i mocy lokomotywy w numerze inwentarzowym pojawia się kolejna liczba. Informuje ona o szerokości toru na jaki został zbudowany konkretny egzemplarz lokomotywy. Jest on różny dla parowozów, spalinowozów, wagonów motorowych a nawet - co istotne - kotłów parowozowych.

✅  Parowozy:

Szerokość toru	Numery z zakresu
600 mm	od 0001 do 1000
750 mm	od 1001 do 2000
785 mm	od 2001 do 2800
800 mm	od 2801 do 3000
1000 mm	od 3001 do 4000

✅  Kotły parowozowe:

Szerokość toru	Numery z zakresu
600 mm	od 001 do 150
750 mm	od 151 do 450
785 mm	od 451 do 550
800 mm	od 551 do 565
1000 mm	od 566 do 700

✅  Spalinowozy:

Szerokość toru	Numery z zakresu
600 mm	od 001 do 100
750 mm	od 101 do 300
785 mm	od 301 do 380
800 mm	od 381 do 400
1000 mm	od 401 do 500

✅  Wagony motorowe:

Szerokość toru	Numery z zakresu
600 mm	od 001 do 100
750 mm	od 101 do 280
785 mm	od 281 do 300
800 mm	od 401 do 410
1000 mm	od 301 do 400

Na koniec tendry wąskotorowe.

Dwie pierwsze litery (duża + mała) oznaczają konstrukcję:

1. Pt --> tender połączony z parowozem
2. Zt --> tender oddzielny

Trzecia litera - mała - oznacza ilość osi:

1. jeżeli tender posiada tylko dwie osie, to po literach Pt lub Zt nie stosuje się żadnej litery
2. y --> 3 osie
3. x --> 4 osie

Po zdefiniowanych powyżej oznaczeniach literowych i liczbowych odnośnie typu i konstrukcji tendra w numerze inwentarzowym pojawia się jeszcze jedna liczba. Informuje ona o szerokości toru na jaki jest zbudowany konkretny egzemplarz.

✅  Tendry:

Szerokość toru	Numery z zakresu
600 mm	od 5001 do 5200
750 mm	od 5201 do 5370
785 mm	od 5371 do 5400
800 mm	od 5401 do 5430
1000 mm	od 5431 do 5500

Przykłady:

Litera pierwsza - duża - oznacza rodzaj pojazdu:

1. D --> drezyna motorowa
2. Wm --> wózek motorowy

1. K --> drezyna kryta
2. O --> drezyna odkryta

1. a --> silnik elektryczny akumulatorowy
2. c --> silnik spalinowy o zapłonie iskrowym
3. d --> silnik spalinowy o zapłonie samoczynnym (silnik wysokoprężny)

✅  Drezyny:

Szerokość toru	Numery z zakresu
	silnik niskoprężny	silnik wysokoprężny
600 mm	od 001 do 100	od 501 do 600
750 mm	od 101 do 200	od 601 do 700
785 mm	od 201 do 300	od 701 do 800
1000 mm	od 301 do 400	od 801 do 900

✅  Wózki motorowe:

Szerokość toru	Numery z zakresu
600 mm	od 201 do 205
750 mm	od 001 do 100
785 mm	od 101 do 150
1000 mm	od 151 do 200

Przykłady:

1. Doc 012: drezyna motorowa odkryta, silnik spalinowy o zapłonie iskrowym (niskoprężny), zbudowana na tor o szerokości 600 mm, numer taborowy 12.
2. Dkd 702: drezyna motorowa zakryta, silnik spalinowy wysokoprężny, zbudowana na tor o szerokości 780 mm, numer taborowy 2.
3. Wmd 015: wózek motorowy, silnik spalinowy wysokoprężny, zbudowany na tor o szerokości 750 mm, numer taborowy 15.

Wagony osobowe dzielą się na 5 zasadniczych grup:

• wagony osobowe do przewozu podróżnych
• wagony służbowe i specjalne
• wagony pocztowe
• wagony bagażowe w ruchu osobowym
• wagony mieszane (osobowo - pocztowe, osobowo - bagażowe, pocztowo - bagażowe)

• klasę wagonu (w przypadku wagonów pasażerskich) lub rodzaj wagonu (w przypadku wagonów specjalnych)
• liczbę osi
• rodzaj hamulca
• rodzaj przejścia międzywagonowego - a właściwie fakt jego występowania lub nie
• numer inwentarzowy określający jednocześnie szerokość toru, na jaki wagon jest przystosowany

1. A --> wagon 1 klasy
2. B --> wagon 2 klasy
3. C --> wagon 3 klasy
4. AB --> wagon mieszany 1 i 2 klasy
5. As --> wagon salonowy
6. Bf --> wagon osobowo - bagażowy
7. Bg --> wagon osobowo - pocztowy
8. BT --> wagon turystyczny
9. D --> wagon doświadczalny
10. F --> wagon bagażowy
11. G --> wagon pocztowy
12. H --> wagon sanitarny

1. brak oznaczenia --> 2 osie
2. y --> 3 osie
3. x --> 4 osie

1. brak oznaczenia --> brak hamulca
2. h --> hamulec ręczny
3. hp --> hamulec powietrzny (pneumatyczny)

Ostatnia liczba w numerze inwentarzowym wagonu informuje o szerokości toru na jaki jest on zbudowany:

Szerokość toru	Numery z zakresu
	wagon pasażerski	wagon służbowy	wagon pocztowy	wagon bagażowy
600 mm	od 0001 do 1000	od 3001 do 3200	od 3801 do 4000	od 4501 do 4600
750 mm	od 1001 do 2000	od 3201 do 3400	od 4001 do 4200	od 4601 do 4700
785 mm	od 2001 do 2200	od 3401 do 3450	od 4201 do 4250	od 4701 do 4750
800 mm	od 2201 do 2400	od 3451 do 3500	od 4251 do 4300	od 4751 do 4800
1000 mm	od 2401 do 2800	od 3501 do 3600	od 4301 do 4500	od 4801 do 4850

Przykłady:

1. Bxhpi - 1240: wagon klasy 2, 4-osiowy, wyposażony w hamulec powietrzny i posiadający przejścia międzywagonowe, zbudowany na tor o szerokości 750 mm.
2. Bhi - 00300042108-5: wagon klasy 2, 2-osiowy, wyposażony w hamulec ręczny i posiadający przejścia międzywagonowe, zbudowany na tor o szerokości 1000 mm.
3. BTxhpi - 00220034411-5: wagon "letniak" klasy 2, 4-osiowy, wyposażony w hamulec powietrzny i posiadający przejścia międzywagonowe, zbudowany na tor o szerokości 785 mm.
4. Fxh - 4080: wagon bagażowy z przedziałem pocztowym, 4-osiowy, wyposażony w hamulec ręczny, zbudowany na tor o szerokości 750 mm. Tak jest w rzeczywistości - numer odpowiada wagonowi pocztowemu. To czy nie powinniśmy mieć tutaj litery G zamiast F ?

Wagony towarowe w zależności od przeznaczenia eksploatacyjnego dzielą się na 4 zasadnicze grupy:

• wagony typów K, W, P, Sl i Sw (szczegóły niżej)
• wagony typów R, Rg i T (szczegóły niżej)
• wagony bagażowe w ruchu towarowym
• wagony specjalne (ratunkowe, mieszkalne, warsztatowe, pługi odśnieżne)

• rodzaj (przeznaczenie) wagonu
• ładowność
• liczbę osi
• rodzaj hamulca
• występowanie lub nie zastaw zbożowych w wagonie krytym typu K
• numer inwentarzowy określający jednocześnie szerokość toru, na jaki wagon jest przystosowany

1. K --> wagon kryty
2. W --> wagon węglarka
3. P --> wagon platforma
4. Ft --> wagon bagażowy (brankard) używany w ruchu towarowym
5. Sl --> wagon kłonicowy
6. Sw --> wagon wapniarka
7. R --> wagon cysterna
8. Rg --> wagon ze zbiornikami stałymi
9. T --> wagon transporter

1. brak oznaczenia --> ładowność < 10 t
2. d --> ładowność ∈ (10 t, 15 t)
3. dd --> ładowność > 15 t

1. brak oznaczenia --> 2 osie
2. y --> 3 osie
3. x --> 4 osie
4. yy --> 6 osi

1. brak oznaczenia --> brak hamulca
2. h --> hamulec ręczny
3. hp --> hamulec powietrzny (pneumatyczny)

Ostatnia liczba w numerze inwentarzowym wagonu informuje o szerokości toru na jaki jest on zbudowany:

Szerokość toru	Numery z zakresu
	wagon typu K, W, P, Sl, Sw	wagon typu R, Rg, T	wagon bagażowy	wagon specjalny
600 mm	od 5001 do 20000	od 70001 do 71000	od 75000 do 75200	od 77001 do 77500
750 mm	od 20001 do 40000	od 71001 do 71500	od 75201 do 75500	od 77501 do 77950
785 mm	od 40001 do 60000	od 71501 do 72000	od 75501 do 75600	od 77951 do 78100
800 mm	od 60001 do 62000	od 72001 do 72050	-	-
1000 mm	od 62001 do 67000	od 72051 do 72300	od 75601 do 75700	od 78101 do 78500

Przykłady:

1. Kd: wagon kryty 2-osiowy o ładowności ∈ (10 t, 15 t), nie wyposażony w hamulec, zbudowany na tor o szerokości 600 mm.
2. Kddhxz: wagon kryty 4-osiowy o ładowności > 15 t z zastawkami zbożowymi, wyposażony w hamulec ręczny, zbudowany na tor o szerokości 1000 mm.
3. Pdxh: wagon platforma 4-osiowa o ładowności ∈ (10 t, 15 t), wyposażona w hamulec ręczny, zbudowana na tor o szerokości 750 mm.
4. Rh: wagon cysterna 2-osiowa o ładowności < 10 t, wyposażona w hamulec ręczny, zbudowana na tor o szerokości 750 mm.
5. Swdxh: wagon wapniarka 4-osiowa o ładowności ∈ (10 t, 15 t), wyposażona w hamulec ręczny, zbudowana na tor o szerokości 750 mm.
6. Tddyyhp: wagon transporter 6-osiowy o ładowności > 15 t, wyposażony w hamulec powietrzny, zbudowany na tor o szerokości 750 mm.
7. Wddxhp: wagon węglarka 4-osiowa o ładowności > 15 t wyposażona w hamulec powietrzny, zbudowana na tor o szerokości 785 mm.