Samoczynna blokada liniowa

Struktura systemu sygnalizacji kolejowej
Organizacja ruchu kolejowego

Informacje ogólne

Oznaczenia urządzeń SRK na planach linii
i stacji kolejowych

Semafory kształtowe
Tarcze ostrzegawcze kształtowe
Tarcze manewrowe kształtowe
Tarcze zaporowe kształtowe
Tarcze rozrządowe kształtowe

Sygnalizacja świetlna

Wstęp
Semafory świetlne
Semafory powtarzające
Tarcze ostrzegawcze świetlne
Tarcze ostrzegawcze przejazdowe
Tarcze manewrowe świetlne
Tarcze zaporowe świetlne
Tarcze rozrządowe świetlne
Samoczynna blokada liniowa
Samoczynne sterowanie ruchem na liniach małoobciążonych

Wskaźniki odnoszące się do urządzeń SRK
Wskaźniki określające granice działań ruchowych
Zwrotnice i wykolejnice
Osłony przeszkód na torze
Czasowe zamknięcie toru lub miejsce ograniczenia prędkości
Wskaźniki dotyczące tylko linii zelektryfkowanych
Wskaźniki odległości, pochylenia toru i drogowe
1. Samoczynna blokada liniowa dwustawna
s2_2.gif Sygnał S2: Jazda z największą dozwoloną prędkością.
s1_2.gif Sygnał S1: STÓJ
SBL dwustawna stosowana jest tylko na tych liniach, na których pociągi mają krótkie drogi hamowania (mała prędkość lub duża wartość opóźnienia hamowania) i spełniony jest warunek wystarczającej widoczności kolejnych semaforów odstępowych.
W Polsce SBL dwustawna zastosowana jest na liniach Warszawskiej Kolei Dojazdowej WKD (została tam zainstalowana już przed wojną) i w warszawskim metrze. Długość odstępu SBL dwustawnej jest równa dwóm drogom hamowania ustalonym dla danej lini.

2. Samoczynna blokada liniowa trzystawna
s2_3.gif Sygnał S2: Jazda z największą dozwoloną szybkością, na następnym semaforze sygnał zezwalający na jazdę.
s5_3.gif Sygnał S5: Jazda z największą dozwoloną szybkością, na następnym semaforze sygnał S1 STÓJ.
s1_3.gif Sygnał S1 STÓJ
SBL trzystawna - zasada funkcjonowania

Odstępy blokowe SBL trzystawnej, a tym samym rozstawienie kolejnych semaforów odstępowych, nie mogą być mniejsze niż droga hamowania pociągów, a więc długość odstępu SBL trzystawnej jest równa drodze hamowania na danej lini. Na PKP drogi hamowania na liniach z blokadą samoczynną trzystawną wynoszą 1000 m.
Jeżeli z różnych powodów odległości pomiędzy semaforami SBL trzystawnej muszą być mniejsze niż 1000 m, informują o tym wskaźniki W19 i W20 umieszczone na słupach semaforów. Z drugiej strony - odległości pomiędzy kolejnymi semaforami nie poprzedzonymi TO nie powinny być większe niż 1500 m, a w wyjątkowych przypadkach 1800 m.
SBL trzystawna przez dziesięciolecia była zasadniczym rodzajem blokady liniowej stosowanej w Polsce tam gdzie spodziewany, duży ruch pociągów wymuszał szybkie zwiększenie przepustowości szlaków kolejowych. Obecnie nie jest już projektowana, a tam gdzie jest to konieczne, w ramach modernizacji linii kolejowych "przestawia" się ją na SBL czterostawną.

3. Samoczynna blokada liniowa czterostawna
s2_3.gif Sygnał S2: Jazda z największą dozwoloną szybkością, na następnym semaforze sygnał zezwalający na jazdę.
s3_3.gif Sygnał S3: Jazda z szybkością nie większą niż 160 km/h, z przodu są jeszcze dwa odstępy blokowe wolne, przy następnym semaforze jazda z prędkością nie większą niż 100 km/h.
s5_3.gif Sygnał S5: Jazda szybkością nie większą niż 100 km/h, na następnym semaforze sygnał S1 STÓJ.
s1_3.gif Sygnał S1: STÓJ
SBL czterostawna - zasada funkcjonowania

SBL czterostawna stosowana jest na liniach, na których przyjmuje się drogę hamowania szybkich pociągów pasażerskich wynoszącą 1600 m. Dodatkowy sygnał S3 informuje, że na następnym semaforze /n+1/ jest wyświetlony sygnał S5 zezwalający informujący o sygnale "STÓJ" lub o zmniejszeniu prędkości do 40 albo 60 km/h na jeszcze następnym semaforze /n+2/. Tak więc wcześniejsze o jeden odstęp blokowy zmniejszenie prędkości posiągu szybkiego do 100 km/h pozwala na dalsze kontynuowanie jazdy zgodnie z zasadami przyjętymi dla pociągów z drogą hamowania równą 1000 m. Długość odstępu SBL czterostawnej jest więc równa (co do założenia) połowie drogi hamowania na danej lini.
W Polsce SBL czterostawną zastosowano - jako test - po raz pierwszy w latach 80-tych ubiegłego wieku na Centralnej Magistrali Kolejowej z uwagi na zakładane tam prędkości v max = 140 km/h i 160 km/h dla kilku wybranych pociągów pasażerskich (składy klasy EX "Górnik", "Chemik", "Krakus" i "Tatry"), a później na linii E20 Warszawa - Kutno - Poznań - Kunowice. Obecnie jest to najczęściej stosowany typ SBL w naszym kraju.

4. Informacje uzupełniające
Sygnał S1 STÓJ wyświetlony na sygnalizatorze SBL jest sygnałem względnym, a więc nie zabrania wjazdu na zajęty odcinek. Dalszą jazdę można kontynuować (po uprzednim zatrzymaniu się) z prędkością nie przekraczającą 20 km/h z zachowaniem najwyższej ostrożności. Ograniczenie to obowiązuje do momentu minięcia sygnalizatora zezwalającego na jazdę. Zatrzymanie przed sygnalizatorem podającym sygnał S1 nie obowiązuje ciężkich pociągów towarowych, o ile na sygnalizatorze znajduje się wskaźnik W22. W takim przypadku kontynuacja jazdy bez zatrzymania jest dopuszczalna z prędkością nie większą niż 15 km/h. Zapobiega to groźbie rozerwaniu składu.

Ostatni sygnalizator odstępowy SBL przed półsamoczynnym semaforem wjazdowym (maszt pomalowany w biało - czerwone pasy) na stację, posterunek odgałęźny lub osłonny pełni funkcję tarczy ostrzegawczej i jest wyposażony we wskaźnik W18. Może więc wyświetlać wszystkie sygnały informujące o tym co podaje semafor wjazdowy.
s2_3_w18.gif Sygnał S2: Semafor przed którym stoi ostatni sygnalizator SBL wskazuje sygnał dla jazdy z największą dopuszczalną prędkością.
s3_3_w18.gif Sygnał S3: Jazda z szybkością nie większą niż 160 km/h, z przodu są jeszcze dwa odstępy blokowe wolne, przy następnym semaforze jazda z prędkością nie większą niż 100 km/h.
s4_3_w18.gif Sygnał S4: Semafor przed którym stoi ostatni sygnalizator SBL wskazuje sygnał dla jazdy z prędkością nie większą niż 40 lub 60 km/h. Sygnał ten można więc spotkać tylko na ostatnim sygnalizatorze odstępowym SBL.
s5_3_w18.gif Sygnał S5: Semafor przed którym stoi ostatni sygnalizator SBL wskazuje sygnał S1 STÓJ lub (możliwość czysto hipotetyczna) Sr1 STÓJ.
Jest to zasadniczy sygnał wyświetlany na ostatnim sygnalizatorze odstępowym SBL trzystawnej poprzedzającym semafor wjazdowy.
s1_3_w18.gif Sygnał S1: STÓJ
Semafory SBL blokady czterostawnej poprzedzające semafory półsamoczynne oznaczone są wskaźnikami: W18 na sygnalizatorze ostatnim oraz W1 na sygnalizatorze przedostatnim. W przypadku gdy ostatni semafor SBL wskazuje sygnał S4 lub S5, poprzedzający go sygnalizator SBL wskazuje sygnał S3.
s3_4_w1.gif Sygnał S3: Jazda z szybkością nie większą niż 160 km/h, z przodu są jeszcze dwa odstępy blokowe wolne zakończone semaforem wjazdowym, przy następnym (ostatnim) sygnalizatorze SBL jazda z prędkością nie większą niż 100 km/h.
Jest to zasadniczy sygnał wyświetlany na przedostatnim (licząc od semafora wjazdowego) sygnalizatorze odstępowym SBL czterostawnej.

5. Sygnał S1a
Jedynym sygnałem wyświetlanym przez semafor, który dopuszcza jednoczesne pojawienie się dwóch świateł czerwonych, jest sygnał S1a na sygnalizatorze SBL.
s1a.gif Sygnał S1a: STÓJ - absolutny zakaz wjazdu do tunelu
Semafory z dwiema komorami światła czerwonego są wyjątkami które aktualnie można zobaczyć w dwóch miejscach w Polsce:
w Warszawie przy wjedzie do tunelu średnicowego od strony wschodniej (tory podmiejskie i dalekobieżne), od strony zachodniej (tory podmiejskie) oraz w Łodzi (wlot tunelu do dworca Fabrycznego w okolicy przystanku Niciarniana).

Użycie dwóch czerwonych świateł jest podyktowane faktem, że wspomniane semafory są sygnalizatoremi SBL. Jednak sygnalizator SBL wskazujący "zwykły" S1 można przejechać w zgodzie z przepisami ruchu po zatrzymaniu składu, a później jadąc ostrożnie na widoczność bez przekraczania prędkości 20 km/h. Sygnał S1a wprowadzono aby wprowadzić zabezpieczenie wymuszające bezwzględne zatrzymanie pociągu przed wjazdem do tunelu - na przykład kolizja, wykolejenie, zatopienie lub pożar.
Strona główna | Mapa serwisu

Ostatnia modyfikacja strony: 27 grudnia 2021 2004 - 2024
© Paweł Niedomagała
All rights reserved.
Czas generowania strony: 0.399 sek